ارتقاء سلامت روانبهداشت روانسبک زندگی
شکست و ناکامی را چطور تفسیر کنیم؟
یک تفسیر پخته و کارآمد در هنگام مواجهه با شکست
چه کار کنیم شکست ما را ناامید نکند؟
There is no failure, Only respond.
هیچ شکستی وجود ندارد؛ هر آنچه هست، بازخورد است.
این یکی از اصول NLP (برنامهریزی عصبی کلامی)است که به ما کمک میکند برداشت و تفسیر کارآمدی از ناکامیها داشته باشیم. اما شکست را چطور باید تفسیر کرد؟
فارغ از حقیقت داشتن یا نداشتن این اصول که هم رد ناپذیرند و هم اثباتناپذیر، این اصول تأثیر خوبی روی موفقیت و قدرتمند شدن فرد میگذارد. به قول نیچه بهتر است ارزش یک باور را با عواقب و تأثیرات آن برای فرد و گونه بسنجیم.
اینکه ما چه تفسیری از شکست میکنیم، تأثیر بسزایی روی رفتار ما در قبال شکست، موفقیت، تلاش، رشد و حل مسئله ما دارد. مفهوم قالبی شکست، حس خوبی به ما منتقل نمیکند. اگر بعد از هر شکست احساس کنیم که از مسیر عقب ماندیم و کار بیهودهای کردیم، تلاش ما رامختل میشود.
تصور کنید که صفحه دارتی جلوی شما گذاشتهاند و از شما میخواهند مرکز صفحه را هدف بگیرید. مسلماً اگر حس کنید فقط یک بار قدرت پرتاب دارید، بعد از اینکه پرتاب اول خطا رفت، احساس ناامیدی شما را فرا خواهد گرفت. اما اگر بدانید به تعداد قابلملاحظهای پرتاب خواهید داشت، انگیزه شما برای ادامه کار زیاد میشود.
خوشبینی یا بدبینی
اگر فکر کردید در زندگی با یک پرتاب به هدف میزنید، بیشازحد خوشبین هستید و اگر فکر کردید هیچوقت به هدف نخواهید زد بیشازحد بدبین هستید. در هر دو حالت انگیزه شما برای تلاش کاهش خواهد یافت.
در مثال دارت، شما با هر پرتاب یاد میگیرید که پرتاب خود را شکل دهید تا بتوانید در نهایت موفق شوید. خلاصه با این اصل ما نیازی به خوشبینی و بدبینی نداریم و همواره به تلاشمان ادامه خواهیم داد.
طبق این اصل NLP شکستی وجود ندارد و هر بار که به هدف نمیزنید، یک بازخورد هست که از محیط میگیرید.
طبق مطالعات جدید روانشناسان شناختی، تفسیری که ما از یک موضوع میکنیم عمیقاً روی نوع تجربه آن پدیده و متعاقباً روی رفتار ما میگذارد. قبل از اینکه بهدرستی یا غلطی این باور بپردازید و برای آن مثال نقض پیدا کنید، آن را بکار ببندید و اثر آن را مشاهده کنید.
سوالات خود را در بخش کامنت مجله بهداشت روان مطرح کنید تا متخصص روانشناس به شما پاسخ دهد.
نویسنده: دکتر بهروز هاشمی
به قول نظامی:
بعد نومیدی بسی امیدهاست
از پس ظلمت، دوصد خورشیدهاست
به نظر من ترسناک ترین شکست، ترسِ از خوردن شکست است.