سرگذشتمتفکران بزرگوجودی یا اگزیستانسیالیسم
زندگینامه ژان پل سارتر
سرگذشت فیلسوف معروف اگزیستانسیالیست
ژان پل سارتر فیلسوف، فیلمنامهنویس، نمایشنامهنویس، روزنامهنگار، فعال سیاسی، منتقد و نویسنده روشنفکر فرانسوی قرن بیستم بود که به جرئت میتوان او را یکی از پیشگامان مکتب اگزیستانسیالیسم دانست.
خلاصه زندگینامه ژان پل سارتر
ژان پل سارتر در ۲۱ ژوئن سال ۱۹۰۵ در پاریس متولد شد. او یکی از پیشگامان مکتب اگزیستانسیالیسم بود که از چپگرایان فرانسه و دیگر کشورها دفاع میکرد. سارتر کتابهای زیادی نوشت که از جمله آنها میتوان به کتاب تأثیرگذار «هستی و نیستی» اشاره نمود. سارتر در سال ۱۹۶۴ برای نگارش کتاب «کلمات» برنده جایزه نوبل ادبی شد ولی از پذیرفتن این جایزه خودداری نمود. او در طول زندگی خود با سیمون دوبوار فیلسوف، نویسنده و فمینیست فرانسوی همراه و همدم بود.
زندگی شخصی سارتر
ژان پل شارل ایمار سارتر تنها فرزند یک خانواده فرانسوی بود. پدر او «ژان باپتیست سارتر» افسر نیروی دریایی فرانسه و مادرش «آنه ماری شوایترز» بود. سارتر در کودکی پدر خود را از دست داد و پس از آن مادرش او را به مودون، نزد والدین خود برد.
سارتر در جوانی و پس از مطالعه مقاله «زمان و اراده» نوشته هنری برگسون به فلسفه علاقهمند شد. او با الهام از افرادی مانند کانت، هگل، کرکگارد، هسرل و هایدگر مدرک دکتری خود را در رشته فلسفه از دانشسرای عالی پاریس دریافت نمود.
در سال ۱۹۲۹ و در دانشسرای عالی پاریس، سارتر با زنی به نام سیمون دوبوار آشنا شد. سیمون دوبوار دانشجوی دانشگاه سوربن فرانسه بود و میرفت تا به یک فیلسوف، نویسنده و فمینیست مشهور فرانسوی تبدیل شود. سارتر و دوبوار تقریباً تا پایان عمر یار و همدم یکدیگر بودند اما هرگز با هم ازدواج نکردند زیرا؛ ازدواج را یک امر بورژوایی میدانستند و هیچ یک از آنها به تکهمسری اعتقادی نداشتند.
سارتر با نوشتن چند زندگینامه درباره خود و نگارش نخستین رمان فلسفیاش با نام «تهوع» در سال ۱۹۳۸ شهرت خاصی یافت. پسازآن، نگارش مجموعهای از داستانها را با نام «دیوار» در سال ۱۹۳۹ آغاز کرد که به دلیل شروع جنگ جهانی دوم، ناتمام ماند.
جنگ جهانی دوم و ورود به دنیای سیاست
سارتر علیرغم غیرنظامی بودن، در سال ۱۹۳۹ به ارتش فرانسه پیوست و در سال ۱۹۴۰ توسط نیروهای آلمانی دستگیر شد و به مدت ۹ ماه در اسارت به سر برد. در نهایت در سال ۱۹۴۱ با مدرک جعلی پزشکی از زندان آزاد شد و به پاریس بازگشت اما باقیمانده زندگیاش تحت تأثیر جنگ قرار گرفت. سارتر پس از بازگشت به شهرش، تصمیم گرفت تا به همراهی تعدادی از نویسندگان شهیر وقت، جنبش مقاومتی را به نام جنبش «سوسیالیسم و آزادی» تشکیل دهد اما این جنبش خیلی زود منحل شد و سارتر تصمیم گرفت به جای شرکت مستقیم در فعالیتهای سیاسی، به نویسندگی بپردازد و با قلم خویش به مبارزات ادامه دهد.
وی در مدت زمان کوتاهی، کتابهای موفقی نظیر «مگسها»، «خروج ممنوع» و «هستی و نیستی» را منتشر کرد که بهطور مستقیم تجربیات دوران جنگ خود را در آنها ترسیم نموده بود. پس از آزادی فرانسه، سارتر کتابی نوشت که در آن تلاش کرده بود مفهوم نفرت را با تجزیهوتحلیل احساسات ضد یهودی توضیح دهد.
پس از جنگ جهانی دوم، به عنوان یک فعال سیاسی صراحتاً با قوانین حاکم در الجزیره مخالفت نمود. سپس با تفکری مارکسیسمی به کوبا سفر کرد و در این سفر با فیدل کاسترو و چهگوارا دیدار کرد. در سال ۱۹۶۷ در مخالفت با جنگ ویتنام و برای افشای جنایات جنگی آمریکا در یک دادگاه نظامی شرکت نمود.
مرگ سارتر
در سال ۱۹۶۴ سارتر شاهکاری را با عنوان «کلمات» منتشر کرد. این کتاب شرح زندگی او تا سن ده سالگی است که بیش از همه با اعترافات روسو مقایسه شده است. در همان سال و برای نگارش این کتاب، جایزه نوبل ادبی به سارتر تعلق گرفت ولی او از دریافت این جایزه خودداری کرد.
ژان پل سارتر تا پایان عمر خویش به عنوان یک فعال سیاسی از حقوق بشر حمایت کرد؛ از جمله در سال ۱۹۶۸ در تظاهرات گسترده پاریس شرکت نمود.
در سال ۱۹۷۰ وضعیت جسمانی سارتر که در تمام طول عمر به دلیل ابتلا به بیماری آبمروارید در دوران کودکی- با مشکلات بینایی دستوپنجه نرم میکرد- رو به وخامت گذاشت و در سال ۱۹۷۳ به طور کامل نابینا شد. در نهایت در ۱۵ آوریل سال ۱۹۸۰ به علت تورم ریه در بیمارستان بروسه پاریس درگذشت و خاکستر او در گورستان مون پارناس به خاک سپرده شد.
منبع
