ارتقاء سلامت روانانسانگرایی و روانشناسی مثبتبهداشت روانخودشکوفایی و عزت نفس
ضرورت خودشکوفایی و راه‌های رسیدن به آن
چرا خودشکوفایی مهمترین مساله زندگی بشر امروز است
خودشکوفایی از نیازهای اجتماعی اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که انسان در تعامل با اجتماع نخست باید خود مطلوبش را بسازد تا در راستای آن بتواند کارآمدتر در عرصه‌ی رفع نیازهای اجتماعی ظاهر شود.
چشمانتان را ببندید و بهترین نسخه از خودتان را تصور کنید. آیا با کمی بهبود جزئی، با خودِ در حال حاضرتان یکی بوده یا کاملاً شخصی متفاوت هستید؟
اگر حس می‌کنید که راهی دراز در پیش رو دارید اصلاً نگران نباشید. خودشکوفایی یا به‌دست آوردن تمامی پتانسیل خود می‌تواند امری دست‌یافتنی باشد.
خودشکوفایی یک نیاز ضروری برای انسان است
رسیدن به خودشکوفایی اساساً به معنای رسیدن به بهترین نسخه از خود است که می‌تواند شامل استفاده از استعدادهای خود به طور منظم یا تقویت نقاط قوت خود و دستیابی به اهداف باشد. بعضی از روانشناسان می‌گویند خودشکوفایی می‌تواند یک نیاز ضروری برای انسان مانند خوردن و آشامیدن، ارزیابی شود.
خودشکوفایی حتی از نیازهای اجتماعی مهم‌تر است
روانشناسی به نام آبراهام مازلو در سال ۱۹۴۳ سلسله مراتبی از نیازهای انسان ساخت. نیازها در یک هرم مرتب‌شده بودند. نیازهای اساسی بشر مانند غذا، آب و سرپناهی برای زندگی در کف هرم و نیازهای اجتماعی مانند دوستی و خانواده در وسط و نیاز به خودشکوفایی در بالاترین سطح هرم بود.
برای دستیابی به تمام پتانسیل خود، ابتدا باید نیازهای اولیه را تحقق ببخشیم. در عصر مدرن این امر آسان‌تر شده است به این معنا که ما فرصت بیشتری جهت اختصاص دادن به بهترین نسخه از خود را می‌دهد. ازاین‌رو باید از این فرصت استفاده کرد.
قسمتی از زمان خود را به خودشکوفایی اختصاص دهید و ببینید چقدر از احساس شادمانی و رضایت انجام آن، شگفت‌زده خواهید شد.
کار مازلو بر روی خودشکوفایی تا حدودی بر پایه‌ی شخصیت‌های تاریخی بود که به اعتقاد او به خودشکوفایی رسیده بودند. این شخصیت‌ها شامل آلبرت انیشتین و هنری دیوید ثورو بود.
مازلو باور داشت کسانی که به خودشکوفایی رسیده‌اند، صفات کلیدی خود را به اشتراک گذاشته‌اند:
- آنها خودشان، زندگی و موقعیت‌هایشان را قبول می‌کنند.
- آنها ناشناخته‌ها را به‌جای ترس، می‌پذیرند.
- آنها به‌جای این‌که مسائل کوچک را به حساب بیاورند، بر روی حل مشکلات بزرگ تمرکز می‌کنند.
- آنها در مقابل ایده‌های نو و اعتقادات دیگران روشن‌فکر هستند.
- آنها میل زیادی برای آزادی شخصی و استقلال دارند.
- آنها تعداد کم روابط دوستی صمیمانه را به روابط زیاد دوستی‌های سطحی ترجیح می‌دهند.
- آنها از زندگی و تمام دنیایی که آنها را احاطه کرده‌است قدردان هستند.
- آنها هدف و انگیزه‌ی قوی در جهت رشد خود دارند.
خیلی بهتر از واقعیت به نظر می‌رسد؟ با تغییر طرز فکرتان و پیروی از چند دستور ساده می‌توانید راه خود را برای رسیدن به خودشکوفایی آغاز کنید.
راه‌های جالب برای رسیدن به خودشکوفایی
از آنجا که خودشکوفایی کمی مبهم به نظر می‌رسد باعث می‌شود برای رسیدن به آن سخت کار کنیم. سعی کنید از دستورالعمل‌های ساده‌ی زیر شروع کنید تا به خود واقعی‌تان تبدیل شوید. یادمان نرود که خودشکوفایی یکی از مهمترین مولفه‌های بهداشت روان می‌باشد.
روز ایده‌آل خود را توصیف کنید
روی یک برگه‌ی کاغذ، توصیف روز ایده‌آل خود را بنویسید. تصور کنید که هیچ محدودیتی از لحاظ استعدادها، توانایی‌ها یا از لحاظ مالی وجود ندارد. شما روز خود را چگونه می‌گذرانید؟
به فعالیت‌هایی که در روز ایده‌آل خود نوشته‌اید نگاه کنید و سعی کنید راه‌هایی برای جای دادن آنها به زندگی حاضر خود پیدا کنید. اگر شما مدیرعامل یک موسسه‌ی خیریه‌ی بزرگ در زندگی ایده‌آل خود هستید، چرا یک محل جمع‌آوری کمک‌های محلی برپا نمی‌کنید؟ اگر شما یک موسیقیدان مشهور هستید، بهتر نیست یک گیتار ارزان قیمت خریداری کنید و با آن تمرین کنید؟ هر کاری در این راستا انجام دهید به ایده‌آل‌های واقعی نزدیک‌تر می‌شوید.
یک مدح کامل بنویسید
این راهکار واقعاً می‌تواند روشنگرانه باشد. تصور کنید که شما فوت کردید؛ مدحی را برای مراسم تدفین خود بنویسید که دوست دارید ببینید. این متن می‌تواند شامل دستاوردهای مهم باشد، مربوط به زندگی کاری یا شخصی شما باشد، علایق شما باشد، در مورد روابط زندگی شما باشد و همچنین می‌تواند راه‌هایی باشد که شما جهان را تغییر داده‌اید. حالا در نظر بگیرید چه چیزهایی باید انجام دهید که این مدح تبدیل به واقعیت شود.
مدل‌های نقش خود را بررسی کنید
لیستی از مدل‌های برتر نقش خود بنویسید که پنج عدد یا بیشتر باشد. حالا لیستی از صفات هر مدل نقش بنویسید و ببینید کدام یک از آنها به ظهور می‌رسد. این یکی از بهترین راه‌ها برای رسیدن به اولویت‌های شما است. اگر تمامی مدل‌های نقش خلاق بودند، سعی کنید تا آن صفات را در خود پرورش دهید. اگر آنها سخاوتمندی و مهربانی است، تلاش بیشتری برای توجه و مراقبت به مردم در زندگی‌تان داشته باشید.
یک فهرست از آرزوهای خود درست کنید
نوشتن فهرستی از کارهایی که قبل از مرگ باید انجام داد یکی از بهترین راه‌ها برای تمرکز و تحقق بخشیدن اولویت‌های شما است. داشتن ایده‌های مبهم از آنچه که می‌خواهید انجام دهید خوب است، اما وقت گذاشتن برای نوشتن این فهرست باعث می‌شود که بیشتر به دستاوردها و هدف‌هایتان نزدیک شوید. سعی کنید که از مواردی استفاده کنید که هم اکنون بتوانید به اتمام برسانید و همچنین آرزوهایی را لحاظ کنید که زمان زیادی طول می‌کشد به آنها برسید.
اینجا نمونه‌هایی از یک لیست آرزو است که می‌توانید از آنها الهام بگیرید
- سفر به تمام قاره‌ها
- آموختن نواختن پیانو
- ساختن خانه‌ی شخصی
- دیدن شفق‌های قطبی
- خواندن ۵۰ کتاب در سال
- رفتن به چتربازی
از خلاقیت خود استفاده کنید و از بزرگ اندیشی هراسی نداشته باشید. البته که به دست آوردن خودشکوفایی احتیاج به زمان و تلاش دارد؛ اما ارزش آن را دارد که امتحانش کنید. چه کسی نمی‌خواهد به بهترین نسخه‌ی خود تبدیل شود؟
منبع
